อำเภอโขงเจียม

คำขวัญของอำเภอ : รวมมัจฉา นารีงาม น้ำสองสี ศิลป์ดีผาแต้ม

ประวัติการก่อตั้งอำเภอ : อำเภอโขงเจียมเดิมมีฐานะเป็นเมือง ชื่อเมืองโขงเจียม พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โปรดเกล้าฯให้ตั้งเมื่อ พ.ศ.2364 โดยให้ขึ้นตรงต่อเมืองนครจำปาศักดิ์ ครั้งถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (ภายหลังจากปราบปรามกบฏอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์เรียบร้อยแล้ว) โปรดเกล้าฯให้เมืองโขงเจียมไปขึ้นตรงต่อเมืองเขมราฐ เมื่อ พ.ศ.2371 ในคราวปรับปรุงการปกครองส่วนภูมิภาคในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวราว พ.ศ.2443-2445 เมืองโขงเจียมถูกลดฐานะเป็นอำเภอขึ้นตรงต่อเมืองเขมราฐ ต่อมาได้ยุบเมืองเขมราฐลงเป็นอำเภอขึ้นตรงต่อเมืองยโสธร เมืองโขงเจียมจึงมีฐานะเป็นอำเภอขึ้นตรงต่อเมืองยโสธร ปี พ.ศ.2457 ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาตั้งที่บริเวณบ้านด่านปากมูลและเปลี่ยนชื่อเป็น อำเภอสุวรรณวารี เมื่อปี พ.ศ.2460 และในปี พ.ศ.2482 ทางราชการได้ประกาศเปลี่ยนชื่ออำเภอสุวรรณวารีเป็นอำเภอโขงเจียมอีกครั้งหนึ่ง พ.ศ.2500 ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอโขงเจียมมาตั้งที่โคกหมาจอก (บ้านศรีเมืองใหม่ ตำบลนาคำในปัจจุบัน) ส่วนที่เป็นที่ตั้งอำเภอโขงเจียมเดิมนั้น ให้ตั้งเป็นกิ่งอำเภอบ้านด่าน และยกฐานะเป็นอำเภอบ้านด่านเมื่อ พ.ศ.2502 ต่อมา พ.ศ.2514 ได้เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอโขงเจียมอีกครั้งหนึ่ง

ประวัติการตั้งชื่ออำเภอ : คำว่า "โขง" หมายถึงหัวหน้าช้างหรืออาจจะมาจากคำว่า "โขลง" ที่หมายถึง ฝูงช้างก็ได้ คำว่า "เจียม" คาดว่า เพี้ยนมาจากคำว่า "เจียง" (ส่วย) ซึ่งแปลว่า "ช้าง" ดังนั้นอำเภอโขงเจียมจึงน่าจะหมายถึง "เมืองที่มีช้างมาอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่"